25 kwietnia obchodzimy Międzynarodowy Dzień Świadomości Zagrożenia Hałasem. Święto to zapoczątkowane zostało w roku 1995 przez Ligę Niedosłyszących. W Polsce dzień ten wpisany został do kalendarza jako święto w 2000 r. z inicjatywy Towarzystwa Higieny Akustycznej w celu propagowania wiedzy na temat powszechnej obecności hałasu w środowisku człowieka i jego szkodliwego wpływu na zdrowie oraz sposobów jego zmniejszania.
O co tyle hałasu?
Na co dzień mamy do czynienia z powszechną obecnością hałasu. Występuje on zwłaszcza w dużych miastach, gdzie istnieje wiele tras komunikacyjnych, sklepów, obiektów przemysłowych i usługowych, co tworzy złożone tło akustyczne, którego często nie jesteśmy świadomi. Nadmierny hałas może prowadzić do rozdrażnienia, powodować stres, zakłócać sen i wypoczynek, a także być przyczyną chorób układu krążenia. W skrajnych przypadkach może doprowadzić do śmierci.
Pracujemy nie tylko przy głośnych maszynach, ale też stale szumiących komputerach czy innych urządzeniach biurowych. Hałaśliwa muzyka w sklepach, krzyczące reklamy w radio, telewizji i marketach. Nasz słuch ulega regularnemu przytępieniu, mówimy coraz głośniej powodując tym samym jeszcze większy hałas.
Warto podjąć świadomy wysiłek, aby eliminować zbędny hałas ze swojego życia. Najprostszym przykładem może tu być zastąpienie krzyku dialogiem i spokojną rozmową, odreagowanie stresu (np. szkolnego) spacerem w parku zamiast głośną muzyka itd. Gdy wszyscy się wyciszymy, zrobimy krok do przodu w dążeniu do życia w pokojowym społeczeństwie.
Jak dbać o słuch?
Specjaliści radzą, aby korzystać z przenośnych odtwarzaczy nie dłużej niż godzinę dziennie, wybierać sprzęty, które pracują cicho, nie zasypiać przy włączonym telewizorze albo radiu oraz nie lekceważyć stanów zapalnych górnych dróg oddechowych czy kataru. Bardzo często powikłaniem po tych infekcjach jest właśnie zapalenie ucha.
Typy hałasu:
- Hałas infradźwiękowy.
Bardzo wolno powtarzające się drgania ośrodka (np. powietrza lub wody). Infradźwięki są odbierane główne drogą słuchową. Infradźwięki, choć niesłyszalne dla nas, działają na cały organizm ludzki. Wnikają przez ucho, pobudzają narząd równowagi, są odbierane przez skórę. Wywołują drgania rezonansowe klatki piersiowej, przepony brzusznej i organów trawiennych. Naturalne źródła infradźwięków to np. szum fal morskich, wodospadu, fale sejsmiczne, antropogeniczne to m.in. drgania mostów, silniki rakietowe, eksplozje. Infradźwięki odbierane są niektóre zwierzęta np. przez słonie i wieloryby.
- Hałas ultradźwiękowy.
Bardzo szybko powtarzające się drgania ośrodka. Ultradźwięki słyszą i widzą delfiny, nietoperze, myszy, koty, fretki, szczury. Hałas tego typu może wnikać do organizmu przez narząd słuchu, jak też całą powierzchnią ciała. Badania wpływu hałasu ultradźwiękowego na stan narządu słuchu są utrudnione, ponieważ w warunkach przemysłowych ultradźwiękom towarzyszy zazwyczaj hałas słyszalny i trudno je odróżnić. Ze względu na źródła hałasu, wyróżniamy: hałas drogowy, hałas kolejowy i lotniczy, hałas przemysłowy, hałas osiedlowy.
Najgłośniejsze miasta w Polsce.
Wrocław to najgłośniejsze miasto w Polsce, tak wynika z pomiaru hałasu komunikacyjnego przeprowadzonego w największych polskich miastach. Poziom hałasu w godzinach szczytu osiąga tam dwa razy więcej niż dopuszczalne dla zdrowia normy. Zaraz za Wrocławiem najgłośniej jest w Gdańsku, następnie w Warszawie i Katowicach.
Groźne słuchawki.
Jeszcze piętnaście lat temu starcze przytępienie słuchu występowało niemal wyłącznie u osób po 70. roku życia. Dziś prawie połowa osób z niedosłuchem nie ukończyła 55 lat. Większość z nich to użytkownicy przenośnych urządzeń odtwarzających muzykę, którzy słuchają jej nieodpowiednio. Natężenie dźwięku generowanego przez odtwarzacz przy maksymalnym ustawieniu potencjometru głośności, w słuchawkach dokanałowych może sięgać nawet 100 decybeli. To prawie tyle, co odgłos młota pneumatycznego, czy startującego samolotu. Słuchanie głośniejszych dźwięków przez więcej niż pół minuty dziennie może nieodwracalnie uszkodzić słuch.
Jak włączyć się w obchody Międzynarodowego Dnia Świadomości Zagrożenia Hałasem ?
Moja propozycja to dzień (lub tydzień) bez telewizora. Spróbuj przeprowadzić eksperyment - jak zmienia się życie człowieka, gdy nie ma telewizora, zachęć do wzięcia w nim udziału pozostałych domowników (tak, by porównać wyniki i podzielić się wrażeniami oraz sprawdzić, czy nie jesteście uzależnieni od telewizora). Postarajcie się wytrwać przez co najmniej tydzień w tym postanowieniu. Po tym czasie podzielcie się odczuciami. Porozmawiajcie o problemie reklam, które chcą nas głośno i szybko przekonać do zakupu produktu oraz do problemu skutków hałasu telewizyjnego na nasze zdrowie psychiczne i fizyczne.
Zobaczyć dźwięk.
W sytuacji kiedy mamy problemy ze słuchem możemy odbierać dźwięk, a w zasadzie skutki jego oddziaływania za pomocą wzroku. W filmach, do których linki znajdują się poniżej możemy zapoznać się z eksperymentami, dzięki którymi możemy zobaczyć dźwięk. Zachęcam też do samodzielnego obserwowania skutków oddziaływania dźwięku na otaczające środowisko.
https://www.youtube.com/watch?v=p-57BqsuEVU
https://www.youtube.com/watch?v=f1ASq8MUOvs
https://www.youtube.com/watch?v=wDsdjI4CC4M
Wych. gr III Ewa Borecka