Witajcie grupa VII. Wczoraj było o negatywnym wpływie alkoholu na organizm człowieka, a dziś opowiem Wam o papierosach. Skutki palenia u młodzieży nie ograniczają się jedynie do znacznie większego ryzyka uzależniania od nikotyny, niż w innej grupie wiekowej. Młode osoby są bardziej narażone na objawy ze strony układu nerwowego: zmiany nastroju, problemy ze snem, pogorszenie pamięci i problemy z nauką. Paląca młodzież częściej choruje na infekcje układu oddechowego i ma gorszą wydolność fizyczną. Nałóg powoduje też zaburzenia w układzie hormonalnym, co ma istotne znaczenie w okresie dojrzewania.
Jak dużo i jak często pali młodzież?
Palenie tytoniu przez osoby w okresie dojrzewania stanowi niemały problem społeczny. Aż 90 proc. palaczy sięga po pierwszego papierosa zanim ukończy 21 lat, a 60 proc. czyni to jeszcze przed 14. rokiem życia. Młodzież jest więc grupą docelową dla producentów papierosów. Stanowi też najbardziej obiecującą część konsumentów zastępczych wchodzących na miejsce tych, którzy rzucili palenie lub zmarli. Badania wykazały, że uzależnienie od palenia tytoniu jest jednym z głównych problemów wśród młodzieży (41 proc. uczniów pali papierosy), przy czym uczennice palą 2,5-krotnie częściej niż uczniowie. Od lat obserwuje się niepokojący trend – palenie częściej rzucają mężczyźni, a wcześniej palić zaczynają młode kobiety. Chęć zapalenia pierwszego papierosa to efekt wpływu wielu czynników, w tym środowiskowych i rodzinnych, oraz wynik subiektywnego postrzegania niskiej szkodliwości tego nałogu, zwłaszcza gdy młody człowiek zaczyna palić i robi to okazjonalnie.
Palenie – wpływ na układ nerwowy
Receptory nikotynowe (M i N) są rozmieszczone w różnych obszarach mózgu – korze czołowej, jądrach podkorowych, ośrodkach pamięci, takich jak hipokamp, kora przedczołowa. Wypalenie już jednego papierosa pobudza te receptory, co stymuluje ośrodek przyjemności, działa uspokajająco i wyciszająco, poprawia przejściowo pamięć krótkotrwałą. W dłuższym kontakcie z dymem tytoniowym mózg reaguje w odwrotny sposób – dochodzi do pogorszenia pamięci, drażliwości, problemów ze snem, zaburzeń emocjonalnych i depresji. Wszystko to może prowadzić do: gorszych wyników w nauce, trudności w nawiązywaniu kontaktów i zaburzonych relacji z bliskimi.
Przewlekłe stosowanie nikotyny powoduje tzw. zmiany epigenetyczne, co przyczynia się do szybszego uzależnienia od innych substancji, takich jak alkohol i narkotyki. Łączenie ze sobą tych używek staje się zabójcze dla zdrowia i bezpośrednio zagraża życiu. Zwiększa także kilkukrotnie ryzyko zachorowania na raka (jednoczesne picie i palenie).
Badania na zwierzętach sugerują, że przyjmowanie nikotyny w okresie dojrzewania zwiększa impulsywność oraz obniża wydajność pamięci i uwagi w perspektywie długoterminowej. Młodzi ludzie przed osiągnięciem dojrzałości są zatem narażeni na gorsze wyniki w nauce przy tym samym nakładzie pracy intelektualnej, co ich niepalący rówieśnicy.
Palenie – wpływ na układ hormonalny
Przewlekle stosowana nikotyna powoduje: niedobór męskich hormonów płciowych, upośledzenie funkcji prokreacyjnych u mężczyzn, zaburzenia erekcji i gorszą jakość nasienia. Z kolei u dojrzewających dziewcząt wywołuje zaburzenia wydzielania hormonu prolaktyny, co może przekładać się na zaburzenia miesiączkowania i tzw. zespół policystycznych jajników. Wiąże się to z upośledzeniem płodności i obniżeniem jakości życia. Zespołowi towarzyszą bardzo często nieregularne cykle, nadwaga oraz nadmierne owłosienie.
Młody organizm znacznie łatwiej ulega zatruciu, zwłaszcza w sytuacji, gdy jest to jeden z pierwszych kontaktów z wyrobami tytoniowymi. Przypadkowe przyjęcie znacznej ilości nikotyny może wystąpić np. przy ciągłym paleniu e-papierosa lub omyłkowym spożyciu zawartości wkładu. Ilość nikotyny w tzw. liquidzie zaznaczona jest na opakowaniu produktu w odsetku procentowym do objętości wkładu.
Przy zatruciu nikotyną obiektywne objawy polegają na:
- spadku ciśnienia krwi,
- zaburzeniu rytmu serca,
- spowolnieniu czynności serca, czasem zagrażającym życiu,
- pogorszeniu pamięci długotrwałej,
- bezsenności,
- ogólnym pobudzeniu,
- zwiększeniu łaknienia.
Na co częściej chorują młodzi palacze?
Zawarte w dymie tytoniowym substancje wpływają wielorako niekorzystnie na zdrowie człowieka. Wypalenie już jednego papierosa powoduje zmniejszenie pojemności życiowej płuc, co przekłada się na: ograniczoną wydolność fizyczną, gorsze wyniki w sporcie, obniżenie jakości życia. Dym tytoniowy uszkadza nabłonek oskrzeli i błony śluzowej górnych dróg oddechowych, ułatwiając tym samym chorobotwórczy wpływ bakterii i wirusów.
Przy paleniu papierosów osoba dojrzewająca szczególnie naraża się na wczesne powikłania nikotynizmu, takie jak:
- częstsze infekcje dróg oddechowych,
- astmę – częstsze ryzyko zaostrzeń, zwiększenie częstości hospitalizacji,
- przewlekły skurcz oskrzeli – co powoduje przedłużenie wydechu,
- ograniczenie wydolności fizycznej poprzez zmniejszenie całkowitej objętości płuc,
- gorszy przebieg powikłanych infekcji, np. zapalenia płuc,
- potencjalnie dłuższy okres zdrowienia przy grypie.
Część już zdiagnozowanych chorób przebiega u palaczy intensywniej, gorsze są też efekty leczenia. Tak jest np. w młodzieńczym zapaleniu stawów – postać choroby jest cięższa u palących.
Przy przewlekłym czynnym lub biernym paleniu dochodzi do nadmiernego pobudzenia emocjonalnego i rozkojarzenia uwagi. Nikotynizm szybko powoduje uszkodzenia skóry, wypadanie włosów.
Jak palenie niszczy organizm młodego człowieka?
Gorszy przebieg schorzenia i częste zachorowania związane z paleniem występują w następujących jednostkach chorobowych:
- uszkodzenie trzustki – pogorszenie zdolności do trawienia, np. tłustych posiłków,
- rak – zwiększone ryzyko powstawania nowotworów w porównaniu do niepalącej populacji (rak jajnika, pęcherza moczowego, oskrzeli, jamy ustnej, głowy, gardła i krtani),
- udar i zawał u ludzi młodych – znaczący wzrost ryzyka zachorowania,
- cukrzyca – szybsze pojawienie się powikłań ocznych (zwyrodnienie siatkówki).
Nikotyna zawarta w dymie tytoniowym i innych produktach, takich jak e-papierosy, powoduje zmiany w układzie sercowo-naczyniowym. U osób w wieku dojrzewania śródbłonek naczyniowy to struktura nadal dynamiczna, która szczególnie jest narażona na stres oksydacyjny związany z paleniem.
Nowe zagrożenia – e-papierosy
Papierosy, cygara, fajki to znane formy spożywania tytoniu. Niedawny wzrost popularności e-papierosów szybko zmienił sposób, w jaki nastolatki wchodzą w interakcję z wyrobami nikotynowymi. Ryzyko związane ze zdrowiem przy konsumpcji e-papierosów jest jeszcze nie do końca znane, ale prawdopodobieństwo przypadkowych zatruć nikotyną znacznie wzrosło.
Bezdymny tytoń jest postrzegany jako bezpieczniejszy lub mniej uzależniający niż papierosy, zarówno przez dorosłych, jak i przez nastolatków, co jest – jak wiadomo obecnie – nieprawidłowym rozumowaniem.
Te alternatywne produkty dostarczają więcej nikotyny niż papierosy tradycyjne, co zwiększa ryzyko uzależnienia i zatrucia. Dodatkowo produkty te mają bezpośredni wpływ na jamę ustną, powodując: nieświeży oddech, problemy z zębami, zwiększone ryzyko raka ucha, nosa i gardła (z udziałem warg, języka, policzków i tylnej ściany gardła).
Kliknijcie w plik krzyżówka i rozwiążcie ją.
Pozdrawiam Was Kochani. Oddychajcie świeżym powietrzem. Wychowawca Anna Baran